VI. Περίοδος 1990 – 1999
Στο πρώτο ήμισυ της δεκαετίας αυτής συνεχίζονται τα σοβαρά προβλήματα λόγω της συνεχιζόμενης ύφεσης που κληροδότησε ή προηγούμενη δεκαετία. Η παρατεταμένη διατήρηση χαμηλών τιμών των μεταλλευτικών και μεταλλουργικών προϊόντων, η συνεχιζόμενη αδυναμία απορρόφησης ελληνικών προϊόντων από παραδοσιακές αγορές σε συνδυασμό με τον αθέμιτο ανταγωνισμό των προϊόντων μας από χώρες του τρίτου κόσμου (υποστηριζόμενες από κοινοτικούς πόρους) όσο και από άλλες χώρες (Λ.Δ.Κίνας) που διαθέτουν στην διεθνή και ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή αγορά ομοειδή μεταλλευτικά και μεταλλουργικά προϊόντα υπό συνθήκες DUMPING, καθώς και η έλλειψη «κοινοτικής συμπαράστασης» για τα επί κοινοτικού εδάφους παραγόμενα μεταλλευτικά προϊόντα συνιστούν τα βασικά προβλήματα της κατ΄ εξοχήν εξαγωγικού προσανατολισμού, ελληνικής μεταλλείας.
Στο εσωτερικό τα πειράματα ιδιοκτησιακού καθεστώτος, διοίκησης και οργάνωσης προβληματικών μεταλλευτικών παραγωγικών μονάδων και επιχειρήσεων δεν φέρνουν ουσιαστική βελτίωση της οικονομικής τους εικόνας και αρκετές από αυτές (Μεταλλεία Κασσάνδρας FIMISCO κ.ά.) οδηγούνται σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης.
Λόγω παρόμοιων προβλημάτων της παραγωγού εταιρείας αλλά και του διεθνούς ανταγωνισμού, σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη διατήρηση χαμηλών τιμών των μεταλλευτικών προϊόντων σταματά το 1993 η ιστορική παραγωγή χρωμίτη – σιδηροχρωμίου.
Στο δεύτερο ήμισυ της δεκαετίας εμφανίζονται σαφή σημεία διεθνούς ανάκαμψης στο κλάδο και αρκετά ελληνικά μεταλλευτικά προϊόντα κερδίζουν και πάλι έδαφος στην παγκόσμια αγορά. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο μπεντονίτης φτάνει στο υψηλότερο ιστορικό επίπεδο πωλήσεων, το ίδιο και η παραγωγή και οι πωλήσεις νικελίου ενώ οι εξαγωγές περλίτη και βωξίτη σημειώνουν αύξηση 25% έναντι των μεγεθών του πρώτου ημίσεως της δεκαετίας. Σημαντική αύξηση παραγωγής και πωλήσεων σημειώνεται και σε όλα γενικώς τα προϊόντα του κλάδου.
Μεταβιβάζονται οι μεταλλευτικές εταιρείες που βρίσκονταν σε εκκαθάριση σε ιδιώτες. Συγκεκριμένα στις 21.12.1995 υπεγράφη το συμβόλαιο μεταβίβασης στην T.V.X. HELLAS Α.Ε. Μεταλλείων & Βιομηχανίας Χρυσού, θυγατρική Εταιρία της T.V.X. Gold Inc. του ενεργητικού των Μεταλλείων Κασσάνδρας της Α.Ε.Ε.Χ.Π. & Λιπασμάτων, που βρισκόταν σε ειδική εκκαθάριση εν λειτουργία από τις 23.4.1992.
Τερματίσθηκε έτσι η μεταλλευτική δραστηριότητα της Α.Ε.Ε.Χ.Π. & Λιπασμάτων στην Ανατολική Χαλκιδική που διήρκησε επί 68 χρόνια (1927-1995).
Αναπτύχθηκε σε μια περιοχή με μεγάλο και ποικίλο μεταλλευτικό δυναμικό και με μια ιστορία εκμετάλλευσής του, που χάνεται βαθειά στο παρελθόν μέχρι και τους Αρχαίους χρόνους.
Η Α.Ε.Ε.Χ.Π. & Λιπασμάτων δια του ιδρυτού της κ. Νικ. Κανελλόπουλου αγόρασε τα μεταλλεία το 1927 από μία Γαλλοοθωμανική Εταιρία. Το 1947 ο κ. Μποδοσάκης Αθανασιάδης (1891-1978) γίνεται κύριος της πλειοψηφίας των μετοχών της Α.Ε.Ε.Χ.Π. & Λιπασμάτων και δίνει νέα πνοή στην δραστηριότητα των μεταλλείων, που αναπτύσσονται εντυπωσιακά κατά την 25ετή διεύθυνσή τους από τον κ. Αλέξανδρο Αθανασιάδη. Σε αυτούς τους ίδιους κυρίως και σε συνεργάτες τους οφείλεται η ανακάλυψη το 1967 και στη συνέχεια η εκμετάλλευση του γνωστού κοιτάσματος μικτών θειούχων μεταλλευμάτων (μολύβδου, ψευδαργύρου, αργύρου και χρυσού) της Ολυμπιάδος.
Επίσης μεταβιβάζονται η FIMISCO, οι «Βωξίτες Ελευσίνος», οι «Μακεδονικοί Λευκόλιθοι» και οι «Βωξίται Ελικώνος». Η εταιρεία ΜΑΓΚΝΟΜΙΝ συνεχίζει την προσπάθεια παραγωγής – καθετοποίησης λευκολίθου στα ορυχεία και τις εγκαταστάσεις της παλαιάς FIMISCO, στην Εύβοια, μέχρι το 1997 οπότε σταματά οριστικά: Μία ακόμα ιστορική μεταλλευτική περιοχή εγκαταλείπεται:
Στον τομέα του Λιγνίτη συνεχίζεται η αύξηση της παραγωγής, σε συνδυασμό με τις αυξημένες ανάγκες σε ενέργεια της χώρας φτάνοντας στο επίπεδο των 62 εκατ. τόν. Ποσοστό 96% περίπου προέρχεται από τα λιγνιτωρυχεία που εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ (Πτολεμαϊδα – Μεγαλόπολη) και το υπόλοιπο 4% από ιδιωτικές εταιρείες όπως ΒΙΟΛΙΓΝΙΤ Α.Μ.Ε.Τ.Β.Ε., ΛΙΓΝΙΤΩΡΥΧΕΙΑ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ ΑΕ κ.ά.
Η συμμετοχή των ορυχείων λιγνίτη στην συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα και για το διασυνδεδεμένο δίκτυο και προς το τέλος της δεκαετίας ανέρχεται σε 70% έναντι 8% του πετρελαίου, 11% των υδροηλεκτρικών και 11% του φυσικού αερίου, με κόστος παραγωγής ανά KWh ασύγκριτα χαμηλότερη έναντι οποιουδήποτε άλλου καυσίμου ή μέσου, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.
Προς το τέλος της δεκαετίας κατασκευάζεται νέος ατμοηλεκτρικός σταθμός στην περιοχή του Νομού Φλώρινας, εντατικοποιώντας την εξορυκτική δραστηριότητα στην λιγνιτοφόρο λεκάνη της περιοχής.
Τέλος σημειώνουμε την συνεχιζόμενη με εντατικό ρυθμό έρευνα για νέα προϊόντα όπως για χρυσό και βιομηχανικά ορυκτά.
Ενδεικτικοί για τις εξελίξεις της ελληνικής μεταλλείας στην περίοδο που αναφερόμαστε είναι οι παρακάτω πίνακες.
Παρατίθενται οι πίνακες 12 – 16
Στατιστικά Στοιχεία για την παραγωγή λιγνίτη & Συμμετοχή Λιγνίτη στο Ενεργειακό Ισοζύγιο